ایسلند

ایسلند یا جمهوری ایسلند در شمال اقیانوس قطب شمال، میان گرینلند و نروژ قرار دارد. راس شمالی این کشور به دایره قطب شمال می رسد. مساحت ایسلند تقریبا برابر ایالت ویرجینیاست.

ایسلند با آنکه نزدیک به گرینلند واقع است بخشی از اروپا به شمار می رود.

ایسلند از نظر زمین شناختی هرگز کشوری قدیمی نیست. این ناحیه در جریان فوران های آتشفشانی 60 میلیون سال گذشته ساخته شده است. بسیاری از آتشفشان های این کشور هنوز فعالند. در ایسلند زلزله امری عادی است و چشمه های داغ در نواحی آتشفشانی به خصوص در بخش جنوب غربی این کشور در سطح زمین می جوشند. بخاری که در خلیج جنوب غربی از این چشمه های داغ بلند می شود، نام پایتخت ایسلند را به همراه آورده است : “ریکیاویک” (Reykjavik) به معنای “خلیج دودآلود”. امروز انرژی زمین گرمایی موجود در ایسلند میزان فراوانی از نیاز این کشور به گرما را تامین می کند.

ایسلند به رغم موقعیت شمالی خود یک کشور قطبی نیست. اقلیم آن به دلیل آب های گرم اقیانوس اطلس شمالی که بخشی از گلف استریم را تشکیل می دهند، معتدل است. ساحل دریای آن نیز تقریبا در تمامی فصل های سال برای ورود کشتی ها باز است و تنها در بخش شمال و شرق و در فصل زمستان، زمانی که یخ ها از نواحی قطبی سرازیر می شوند، بسته می شود.

فرهنگ ایسلند از مهاجران وایکینگ قرن نهم این ناحیه سرچشمه می گیرد. ایسلندی ها به میراث اجداد وایکینگ خود افتخار می کنند و شجره نامه بسیاری از آنان به نخستین مهاجران بازمی گردد. زبان ایسلندی به شدت به زبان وایکینگ ها (Old Norse) نزدیک است و در جریان قرون باستان تغییر چندانی به خود ندیده است. از این رو ایسلندی ها به راحتی می توانند ساگاها (Saga) – تاریخ و فولکلور مهاجران اولیه ایسلند- که به قرون وسطا تعلق دارند را بخوانند، آن هم به زبان اصلی ای که این ساگاها به آن نوشته شده اند.

ایسلندی ها در سرزمینی ناهموار با منابع کشاورزی و معدنی اندک زندگی می کنند. نزدیک به سه چهارم این سرزمین خالی از پوشش گیاهی است و پوشش گیاهی آن به طرز گسترده ای به چمنزار هایی برمی گردد که مرتع احشام به خصوص گوسفند، گاو و اسب های خوش بنیه ایسلندی هستند. گونه های فراوانی از ماهی ها در آب های اقیانوس پیرامون این کشور زیست می کنند و صنعت ماهیگیری آن از زمان های قدیم یکی از ستون های اقتصاد این کشور را تشکیل می داد. امروز ماهیگیری و پرورش ماهی بیش از نیمی از صادرات کل ایسلند را تشکیل می دهند.

ریکیاویک
ریکیاویک پایتخت ایسلند است که بر روی فاکسافلوی (Faxafloi) (خلیجی در اقیانوس اطلس) در بخش جنوب غربی این کشور قرار دارد. این شهر بزرگ ترین شهر، یکی از بنادر اصلی ماهیگیری و مهم ترین مرکز بازرگانی، صنعتی و فرهنگی ایسلند به شمار می رود. کارخانجات این شهر، محصولات غذایی، پوشاک، محصولات فلزی، کشتی، مواد چاپ و نقاشی را شامل می شوند. این شهر دارای یک فرودگاه بین المللی در کفلاویک (Keflavik) است. ریکیاویک شهری مدرن است که بیشتر ساختمان های آن با آب چشمه های آتشفشانی گرم می شود. این شهر محل دانشگاه ایسلند؛ مدرسه موسیقی ریکیاویک؛ پارلمان (Althing)؛ کلیسای جامع لوتران (Lutheran)؛ کتابخانه ملی؛ بایگانی ملی و تئاتر ملی است. نقاط دیدنی آن موزه تاریخ طبیعی؛ موزه ملی حاوی مجموعه ای از آثار باستانی ایسلند است؛ گالری ملی؛ کلیسای مدرن هال گریم (Hallgrim) و تندیسی از شناگر ایسلندی لایف اریکسون (Leif Eriksson) است.
وایکینگ ها در سال 874 نخستین اقامتگاه دایمی را در این شهر بنا کردند. این اجتماع در قرن هجدهم به رسمیت شناخته، در سال 1843 به عنوان مقر پارلمان و در سال 1918 به عنوان پایتخت ایسلند به رسمیت شناخته شد. اما رشد اصلی آن به عنوان یک مرکز اقتصادی در قرن بیستم رخ داد جمعیت ریکیاویک در سال 2005 بیش از 113000 نفر برآورد شد.

آکوریری
آکوریری (Akureyri) مهم ترین بندر و شهری در شمال ایسلند است که در شمال شرقی ریکیاویک، پایتخت این کشور قرار دارد. لنگرگاه ایافیورد (Eyja Fjord) در منتهی الیه جنوبی آن نزدیک به دهانه رود ایافیاردارا (Eyjafjardara) هسته ای شنی را در بخش شمالی و توسط کوهستان های سه بخش دیگر پناه داده. نخستین مهاجران این ناحیه 900 سال پس از میلاد پیدا شدند. آکوریری در سال 1786 حقوق شهری به دست آورد، اما رشد چندانی به خود ندید تا اینکه صنعت شاه ماهی آن در پایان قرن نوزدهم شروع به شکوفایی کرد. آکوریری دارای گسترده ترین انجمن تعاونی کسبه خرده پای ایسلند بوده و اغلب صنایع تعاونی ایسلند از جمله بافندگی و دباغی را نیز درخود جای داده است. این شهر همچنین دارای یک کالج کوچک نیز هست. جمعیت آکوریری در سال 2005 بیش از 16000 نفر برآورد شده است.

منبع: دایره المعارف اینکارتا 2009